Iedereen ziet en ervaart een bos op een eigen manier. Dus als we vragen, hoe het bos van de toekomst er uit zou moeten zien, dan zullen de antwoorden ongetwijfeld verschillen. Toch zal er vermoedelijk één gemeenschappelijke deler zijn; namelijk dat het bos vitaal moet zijn. Hoe je daar met een kleinschalig klimaatslim bosbeheer aan kunt bijdragen, staat centraal in het project LIFE Climate Forest.

Onze bosecosystemen zijn kwetsbaar. Zeker op de zandgronden, waar de bossen vaak nog vrij jong zijn en veelal structuurarm en weinig divers. Bovendien hebben ze te maken met een arme, verzuurde bodem en problemen veroorzaakt door droogte. Daardoor missen deze bossen de veerkracht om zich goed en tijdig aan te passen aan veranderingen. De vitaliteit en biodiversiteit staan onder grote druk door klimaatverandering, stikstofdepositie, verdroging, hitte, wilddruk en onvoldoende variatie in soorten, leeftijd en bosstructuur. Steeds meer soorten hebben het daarom moeilijk. Waaronder de fijnspar en lariks en op sommige plaatsen ook de eik, beuk en grove den. Dat betekent een dilemma voor menig bosbeheerder: wat kan ik doen, wat ga ik doen en hoe doe ik dat?

LIFE Climate Forest laat zien dat kleinschalig klimaatslim bosbeheer antwoorden kan geven op die vragen. Het project maakt de uitdagingen, dilemma’s, kansen en de beheermogelijkheden inzichtelijk.
Want alhoewel bossen niet zullen verdwijnen als je niets verandert, is het de verwachting dat de vitaliteit zo onder druk zal komen te staan, dat de bossen hun belangrijke functies in de toekomst minder goed kunnen vervullen. Denk aan het behoud van de biodiversiteit en hun bijdrage aan de kwaliteit van onze leefomgeving. Het filteren van ons water en de lucht die we inademen. Hun bijdrage aan erosiebestrijding en het vastleggen van CO₂. Bovendien leveren bossen met hun hout een van de meest duurzame grondstoffen. Het verhogen van de veerkracht is dus van groot belang bij het behoud van onze bossen en de belangrijke rol die ze vervullen.

In dit adaptieve boomgerichte beheer staat een beschermend bosklimaat centraal en wat er nodig is om alle benodigde stappen richting meer veerkracht te kunnen zetten. Dat vraagt gericht ingrijpen van de beheerder en daarmee het maken van belangrijke en sturende keuzes. Van het selecteren en toevoegen van soorten zodat er meer variatie in het bos ontstaat, tot de keuze voor specifieke herkomsten. En van de afweging welke bomen behouden blijven tot welke men weghaalt, om ruimte te maken voor nieuwe aanplant of toekomstbomen. Ook de keuzes die bijdragen aan een betere structuur en leeftijdsopbouw, een goed functionerende en voedzamere bodem en een succesvolle verjonging zijn van belang.

In dit zeven jaar durende project gaan projectpartners Staatsbosbeheer en de Bosgroepen aan de slag met al deze aspecten van klimaatslim bosbeheer. Samen met bosbeheerders, eigenaren, beleidsmakers en andere belanghebbenden. Onder andere in demobossen en referentiebossen en via trainingen, veldexcursies en symposia. Kennis delen is een van de belangrijkste onderdelen van het project.

Op die manier draagt LIFE Climate Forest gericht bij aan het uitdragen van de kansen van klimaatslim bosbeheer en daarmee de ontwikkeling naar veerkrachtige en vitale bossen, die ook in de toekomst hun waardevolle producten en diensten kunnen blijven leveren.